Toen ze bijna twee jaar geleden bij Philadelphia begon, stond de functie van kwaliteitsverpleegkundige nog in de kinderschoenen. Om hier vorm aan te geven, zochten Anke de Ruiter en haar collega’s contact met andere organisaties. Er ontstond een klein netwerk dat inmiddels is uitgegroeid tot een pilot bij kennisorganisatie Vilans met meer dan honderd verpleegkundigen. ‘Steeds meer mensen kijken over de grenzen van hun eigen organisatie. Een gave ontwikkeling!’
Hoe ontstond het idee voor een lerend netwerk van kwaliteitsverpleegkundigen in de gehandicaptenzorg?
‘Omdat de rol van kwaliteitsverpleegkundige in onze sector relatief nieuw is, hadden mijn collega’s en ik behoefte aan kennisdeling. Wat hoort er wel en niet bij de functie? En hoe geef je hier vorm aan? We zochten contact met andere organisaties en kwamen zo tot een klein netwerk van vijftien verpleegkundigen van acht verschillende organisaties. Ook sloten we aan bij het lerende netwerk van Vilans in de ouderenzorg.
Al snel merkten we dat we als verpleegkundigen in de gehandicaptenzorg te maken hebben met een eigen, heel specifieke zorgvraag die niet te vergelijken is met de ouderenzorg, psychiatrie of de zorg die in het ziekenhuis geboden wordt. En dat de bij ons aanwezige kennis en competenties de komende jaren nog beter benut en uitgebouwd kunnen worden. Vanuit die gedachten hebben we Vilans gevraagd om een eigen lerend netwerk.
Er ontstond een pilot, om in de praktijk te kijken of hier behoefte aan is. Ook organisaties als VGN, VGU en VenVN zijn hierbij betrokken. Inmiddels hebben al meer dan honderd verpleegkundigen zich aangemeld. Het blijkt dus dat er behoefte is aan kennisdeling. En dat steeds meer mensen over de grenzen van hun organisatie kijken. Een gave ontwikkeling!’
Hoe ziet de functie van kwaliteitsverpleegkundige bij Philadelphia er inmiddels uit?
‘In oktober is de zogenoemde verpleegkundige functiestraat uitgerold. We organiseren de verpleegkundige zorg nu zo dicht mogelijk bij de cliënt. In eerste instantie stimuleren we mensen om zelf te kijken wat ze kunnen doen aan hun gezondheid. En hoe hun omgeving en begeleiders hen hierbij kunnen ondersteunen. Komen ze er zelf niet uit? Of hebben ze een verpleegkundige vraag? Dan kunnen ze 24/7 contact opnemen met het verpleegkundig team van DigiContact. Die collega’s doen de eerste triage.
Vinden zij dat er iemand moet meekijken? Dan wordt de locatieverpleegkundige of, als die er niet is, een gebiedsverpleegkundige ingeschakeld. Als kwaliteitsverpleegkundigen staan wij meer op afstand. We monitoren welke thema’s er spelen op locaties. En houden ons bezig met voorlichting en het opstellen en vertalen van landelijk beleid. Ons doel is om de medische alertheid bij collega’s te vergroten. Behandelaren zoals huisartsen, artsen verstandelijk gehandicapten en verpleegkundig specialisten zijn steeds minder beschikbaar. We willen dat we als organisatie meer medische vragen zelf kunnen oppakken, zodat we medische hulp kunnen blijven vragen als het echt nodig is.’
Wat levert het netwerk jullie tot nu toe op?
‘Sowieso veel herkenbaarheid. Als verpleegkundigen kijken we allemaal door een bepaalde, verpleegkundige bril. Als een cliënt buikpijn heeft, is het voor ons vanzelfsprekend om te vragen: “Heb je al gepoept?” We kwamen erachter dat dit voor veel begeleiders die zijn opgeleid tot agoog niet vanzelfsprekend is. We moeten dus een vertaalslag zien te maken. Hoe brengen we wat voor ons vanzelfsprekend is over op collega’s?
De eerste bijeenkomst van het netwerk vond digitaal plaats en ging over het thema schoon werken. Mijn collega Tamara gaf de andere verpleegkundigen met haar presentatie praktische handvatten mee. Vervolgens splitsten we ons op in kleine werkgroepen. Het was fijn om informatie te kunnen uitwisselen. Wat werkt wel? En wat werkt niet? We hoeven niet allemaal zelf het wiel uit te vinden, maar kunnen het samen doen.’
Wat haal jij persoonlijk uit het netwerk?
‘Ik vind het vooral waardevol voor de ontwikkeling van ons vak. De toekomst gaat iets heel anders vragen van iedereen in de zorg. In het netwerk kom ik veel gemotiveerde mensen tegen die hiervoor gaan staan. Die zich willen ontwikkelen en meedenken. Daar word ik, als lerend mens, heel enthousiast van. Sowieso vind ik het mooi dat Philadelphia als organisatie veel ruimte geeft aan meesterschap. Het netwerk is hier een mooie vertaling van. Zo halen we het beste uit elkaar.’